Ông bà ta vẫn thường nói “sinh con đã khó, nuôi con nhỏ còn khó gấp bội phần”, để thấy rằng việc chăm sóc con nhỏ không phải là đơn giản. Không ít bà mẹ đang ngày ngày lo lắng và khổ sở với việc chăm sóc con, nhất là trẻ trong giai đoạn ăn dặm. Bởi đây là thời điểm chuyển giao quan trọng trong hệ thống tiêu hóa của bé nên cần đặc biệt lưu tâm tới. Nhằm giúp các mẹ có thêm kiến thức trong việc chăm sóc các bé, Viện Dinh Dưỡng VNH Bio xin chia sẻ cho mẹ một số kinh nghiệm về chăm con giai đoạn này, để
1. Ăn dặm – hành trình mới của bé
Trải qua khoảng 6 tháng đầu đời phát triển nhờ việc bú sữa mẹ, một số thay đổi nhỏ của bé như tập nói bibo, biểu lộ cảm xúc nhiều hơn kèm theo đó là việc mọc răng sữa báo hiệu trẻ đã sẵn sàng cho một giai đoạn mới của cuộc đời mình – giai đoạn ăn dặm.
Việc ăn dặm của trẻ thường bắt đầu sau tháng thứ 6 và được kết hợp song song giữa việc cho bé làm quen với các thực phẩm giàu dinh dưỡng với bú sữa mẹ. Thường thì giai đoạn ăn dặm kết thúc sau khi bé được 1 tuổi và được chia làm một số giai đoạn chính sau:
1.1. Giai đoạn đầu
Đây là thời kỳ bé làm quen với việc nuốt thức ăn. Lúc này lưỡi bé bắt đầu có hoạt động đưa thức ăn từ miệng vào cuống họng, vì thế đồ ăn giai đoạn này là thức ăn lỏng và dễ nuốt với tiêu chuẩn độ cứng là cháo nghiền.
1.2. Giai đoạn giữa
Sau mở màn làm quen với cách thức ăn dặm, khoảng tháng thứ 7-8 mẹ bắt đầu nên đa dạng các món ăn. Thời điểm này bé đã khá quen với việc nuốt cũng như nhai và nghiền nên việc ăn dặm cũng trở nên dễ dàng. Vì vậy có thể cho bé ăn những món cứng và đặc hơn một chút như thịt gà băm, đậu phụ… Đồng thời giai đoạn này tần suất cho trẻ bú cũng bắt đầu giảm xuống còn từ 2 đến 3 lần mỗi ngày.
1.3. Giai đoạn sau và kết thúc
Tính từ lúc bắt khoảng 9 tháng tuổi, sau một thời gian tập làm quen ăn với chế độ ăn dặm mới, cơ thể trẻ bắt đầu thích thú dần với các món ăn. Vì thế, mẹ có thể biến tấu, sáng tạo và cho trẻ ăn thêm nhiều món mới. Trẻ có thể ăn được ngũ cốc, cơm mềm rồi từ từ chuyển dần sang cơm trắng kết với các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng khác. Tuy nhiên, nên lưu ý các món ăn vẫn ở dạng mềm, dễ ăn. Cùng với đó, trẻ bắt đầu cai dần sữa mẹ và chuyển dần sang sữa bột.
> XEM THÊM:
7 thử thách bố mẹ hay gặp khi cho bé ăn dặm
8 giai đoạn dinh dưỡng quan trọng trong quá trình phát triển của bé
Các món ăn dặm “homemade" vừa bổ dưỡng cho bé vừa tiết kiệm cho mẹ
2. Mẹ hiểu bé – Bé khỏe, mẹ an tâm
Ăn dặm với trẻ mà nói là trải nghiệm đầu đời với những thứ mới lạ nên việc bướng bỉnh, quấy khóc và không chịu ăn uống dường như là bản năng của phần lớn trẻ nhỏ. Chính vì thế, thay vì “chiến tranh” với trẻ, mẹ có thể vận dụng những kỹ năng mềm để giúp trẻ tự mình yêu thích các món ăn.
Một số kinh nghiệm khi xử lý các vấn đề của trẻ trong giai đoạn ăn dặm mẹ nên nằm lòng.
2.1. Khi trẻ từ chối ăn, khóc lóc, thè đồ ăn ra ngoài
Có nhiều lý do dẫn tới tình trạng này, có thể do bé đã ăn đủ, do thiếu tập trung hoặc cũng có thể trẻ đang mệt khiến cơ thể không sẵn sàng cho sự dung nạp đồ ăn. Đừng quá lo lắng, mẹ hãy bình tĩnh và kiên trì làm những điều sau:
Thứ nhất: Luôn quan sát kỹ những biểu hiện của trẻ, để ý những dấu hiệu như mút tay, miệng chóp chép… bởi nó đang cho bạn biết trẻ đã chuẩn bị cho việc ăn rồi đấy.
Thứ hai: Hãy để trẻ thèm ăn một cách tự nhiên chứ đừng gượng ép, dễ gây ra tình trạng chán ghét bữa ăn của bé.
Thứ ba: Cho trẻ ăn đúng cách và đúng thời điểm hay nói cách khác là ăn theo nhu cầu. Đừng để trẻ quá đói mới cho ăn. Luôn giữ trẻ ăn ở đúng tư thế và đặc biệt là đừng cho trẻ bị quá đói hay quá no.
2.2. Trẻ nôn trớ, ói mửa
Tình trạng trẻ nôn trớ là hiện tượng xảy ra khá nhiều ở trẻ. Diễn tiến càng lâu ngày sẽ khiến trẻ mệt mỏi, hấp thu kém và chậm lớn. Một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là:
- Do hệ tiêu hóa của bé còn yếu, đặc biệt là các van dạ dày còn yếu và chưa hoạt động đồng bộ. Chính vì vậy khi bé ăn hoặc bú, lượng hơi bị nuốt vào dễ dàng trào ngược ra nếu đặt bé sai tư thế đi kèm theo đó là một ít sữa mẹ và đồ ăn.
- Do mẹ cho bú quá nhiều, ăn quá no.
- Do ăn dặm chưa đúng lúc và sai tư thế.
- Có thể bé đang mắc một số bệnh về tiêu hóa như hẹp thực quản, chậm nhu động ruột hay hẹp vị môn.
Giải pháp cho mẹ:
- Không nên cho bé nằm ngay khi mới ăn hoặc bú xong.
- Chia nhỏ bữa ăn hàng ngày của bé, ăn đều đặn sẽ giúp giảm nôn trớ đồng thời tăng khả năng hấp thụ của bé.
- Cho bé ăn uống đúng tư thế, kể cả khi ngủ cũng kê cao đầu bé hơn một chút so với dạ dày.
- Khi thấy bé có biểu hiện nôn trớ vượt mức bình thường, hãy mang trẻ đến bệnh viện để có biện pháp điều trị sớm.
2.3. Dị ứng với đồ ăn
Một vấn đề nữa khá nhức nhối cho mẹ là việc trẻ bị dị ứng với những món ăn, gây nên những triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy, phát ban. Đây chính là mối lo ngại lớn nhất mà mẹ cần đặc biệt chú ý. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng dị ứng đồ ăn ở trẻ là do hệ tiêu hóa và miễn dịch của trẻ còn non yếu, dễ dàng bị kích ứng với một số chất trong đồ ăn. Một số thực phẩm được cho là có khả năng cao gây dị ứng ở trẻ như là trứng, đậu phộng, các động vật có vỏ như nghêu, sò, ốc, hến…
Cách xử lý:
- Luôn phòng ngừa các tác nhân có thể gây dị ứng cho bé.
- Luôn để ý và phát hiện sớm nếu trẻ có biểu hiện dị ứng.
- Ngừng cho bé ăn loại đồ ăn gây dị ứng và lập tức đến bác sĩ để chăm sóc cho bé
- Thay đổi chế độ ăn của bé cho phù hợp.
Làm mẹ là thiên chức cao quý của mỗi người phụ nữ và chính họ là người hơn ai hết thấu hiểu về những khó khăn trong quá trình sinh và nuôi dưỡng con cái. Hy vọng với những kiến thức mà Viện Dinh Dưỡng VNH Bio chia sẻ, việc chăm sóc bé sẽ không còn là mối lo với các mẹ nữa. Chúc các mẹ thành công.
Mọi vấn đề thắc mắc về tình trạng sức khỏe dinh dưỡng của bé, xin hãy kết nối với các bác sĩ, dược sĩ tư vấn của VHN Bio thông qua Fanpage: Dinh dưỡng thông minh VHN Bio hoặc website: http://vhnbio.vn. Ngoài ra, mẹ có liên hệ tới tổng đài chăm sóc sức khỏe 0247.1060.666 hoặc Zalo 0936.65.35.45 để gặp bác sĩ/ dược sĩ của Viện Dinh dưỡng VHN Bio hỗ trợ tư vấn miễn phí.
